Het beeld dat de meeste mensen hebben van het Germaans Heidendom hangt samen met een enorme (over)waardering voor krijgers en oorlogsvoering. Met een vleugje vrijheid blijheid via de Wanen. Maar dat is niet genoeg om een samenleving te runnen, nu niet maar in het voorchristelijke verleden ook niet.
Hier volgt een korte beschrijving van drie onderbelichte Goden welke wijsheden we van hun kunnen toepassen in ons moderne bestaan.
Noot: het gaat hier om interpretaties, niet om absolute waarheden waar alle Germaans Heidenen het mee eens moeten wezen.
Een mysterieuze Godheid die een bescheiden rol speelt in de Edda's, maar die in het gebied wat nu Friesland heet een vrij sterke cultus lijkt te hebben gehad. De naam van Foseti hangt samen met het woord ''voorzitter'' en ''president'', maar komt ook voor in andere talen als ''vredebrenger''. In Asgaard spreekt Foseti recht onder de Goden.
Foseti heeft twee herkenbare functies voor de moderne mens. Hij is de onafhankelijke rechter die niet alleen de wet kent maar ook bij geschillen uitspreekt wat rechtvaardig is. Buiten dat is hij ook belangrijk als ''voorzitter''. Of het nou gaat om een vergadering, een organisatie, een parlement of een overheid, Fosite word vertegenwoordigd in een belangrijke spilfunctie. Breed genomen organiseert een voorzitter het kader van vergaderingen, vergelijkbaar met hoe Foseti volgens een (betwiste) sage twaalf Friese adelen bij elkaar bracht om de Lex Frisonum te schrijven. In de kern bepaald een vertegenwoordiger van Foseti niet welke keuzes er uiteindelijk gemaakt worden, maar filtert deze de input van verschillende deelnemers om tot een conclusie te komen.
Een God geschapen als vredessymbool. Hij werd gevormd uit het speeksel van alle Azen en Wanen na hun tweede oorlog. Hierdoor begreep hij het perspectief van hun allemaal en kon hij dus kleine ergernissen en ruzies snel oplossen.
Hij werd uiteindelijk door een list vermoord, een list waar hij in trapte vanwege zijn onvoorwaardelijk vertrouwen.
Uit zijn bloed werd vervolgens een magische drank gebrouwd, de mede van inspiratie. Deze is door Wodan gejat en word geproefd door de meest bekwame barden, schrijvers en andere kunstenaars.
Kvasir is een mediator zonder weerga. Hij begrijpt het standpunt van de tegenover elkaar staande partijen als ware het zijn eigen standpunt. Daarom weet hij op zijn minst tot een voor alle kanten acceptabel compromis te komen. De ultieme polderaar zou je kunnen zeggen.
Hoenir is één van de broers van Wodan die hem hielpen de eerste mensen te scheppen. Hoenir gaf de mensen rationeel denkvermogen.
Hij wordt ook beschreven als een priester voor de mensen en Goden na de Ragnarok (de eindstrijd waarna er een nieuwe wereld uit het as van de huidige wereld komt). Een grote stap in de carrière van Godheid die Elders als angstig en vrij onzeker word beschreven.
Na de eerste oorlog tussen Azen en Wanen worden Hoenir en Mijmeraar als gijzelaars naar de Wanen gestuurd. Hoenir word bij de Wanen direct enorm gewaardeerd om zijn wijze adviezen. Maar het valt de Wanen op dat hij alleen met zinvol advies komt wanneer hij overlegd heeft met Mijmeraar. Anders is zijn advies telkens "vraag dat beter aan iemand anders, die er meer verstand van heeft". Ook een zinvol advies, maar één die niet breed gewaardeerd word.
Mijmeraar word door de Wanen verder genegeerd, wanneer hij om advies word gevraagd gaat hij er zo lang over zitten nadenken dat het vraagstuk allang niet meer actueel is wanneer er een antwoord komt, en het antwoord is vaak ook zo lang en genuanceerd dat geen Waan er wijs uit word. Mijmeraar word uiteindelijk door de Wanen onthoofd. Hoe het verder met Hoenir vergaat vermeld de historie helaas niet.
Dit zijn slechts drie Goden die helaas maar beperkt beschreven worden. Ik lees graag in de reacties welke Goden jullie nogmeer op deze manier beschreven zouden zien worden en of ik nog wijsheden heb gemist hierin.
Reacties (6)
Voor die tijd werd het gewoonterecht mondeling overgeleverd door de Asega's.
Het is natuurlijk een feit dat de codificaties tot stand kwamen op aandringen van de christelijke kerk, vooral via de kloosters. Daar werden ze ook opgetekend. Maar je kunt in veel gevallen nog wel zien wat Germaans recht was en waar de invloed van het Romeinse/Canonieke recht begint. De Friesen hebben Bonifatius niet voor niks doodgeslagen.
In Scandinavië hebben ze het nog wat langer volgehouden, totdat Harald Blauwtand ('Bluetooth'!) zich liet dopen. Eeuwig zonde!
Als de kerk de rechtspraak niet overgenomen had waren ons ook de heksen- en kettervervolgingen...