Onderbelichte Goden en hun wijsheden

Het beeld dat de meeste mensen hebben van het Germaans Heidendom hangt samen met een enorme (over)waardering voor krijgers en oorlogsvoering. Met een vleugje vrijheid blijheid via de Wanen. Maar dat is niet genoeg om een samenleving te runnen, nu niet maar in het voorchristelijke verleden ook niet.

Hier volgt een korte beschrijving van drie onderbelichte Goden welke wijsheden we van hun kunnen toepassen in ons moderne bestaan.

Noot: het gaat hier om interpretaties, niet om absolute waarheden waar alle Germaans Heidenen het mee eens moeten wezen.

Foseti

Een mysterieuze Godheid die een bescheiden rol speelt in de Edda's, maar die in het gebied wat nu Friesland heet een vrij sterke cultus lijkt te hebben gehad. De naam van Foseti hangt samen met het woord ''voorzitter'' en ''president'', maar komt ook voor in andere talen als ''vredebrenger''. In Asgaard spreekt Foseti recht onder de Goden.

Foseti heeft twee herkenbare functies voor de moderne mens. Hij is de onafhankelijke rechter die niet alleen de wet kent maar ook bij geschillen uitspreekt wat rechtvaardig is. Buiten dat is hij ook belangrijk als ''voorzitter''. Of het nou gaat om een vergadering, een organisatie, een parlement of een overheid, Fosite word vertegenwoordigd in een belangrijke spilfunctie. Breed genomen organiseert een voorzitter het kader van vergaderingen, vergelijkbaar met hoe Foseti volgens een (betwiste) sage twaalf Friese adelen bij elkaar bracht om de Lex Frisonum te schrijven. In de kern bepaald een vertegenwoordiger van Foseti niet welke keuzes er uiteindelijk gemaakt worden, maar filtert deze de input van verschillende deelnemers om tot een conclusie te komen. 

Wijsheden van Foseti:

• zorg bij een overleg voor een gemeenschappelijk kader. Zodat de deelnemers zich zullen richten op de inhoud en niet op vormverschillen.
• Laat jezelf niet afleiden. Je persoonlijke voorkeuren en overtuigingen zijn niet belangrijk, je denkt en oordeelt vanuit je functie. Stel dus ook voor jezelf kaders vast.
• Meningen en denkwijzes die geen inhoudelijke waarde hebben moeten tenzij consistent anders bepaald ook geuit en gehoord kunnen worden.
• Het is niet aan de voorzitter om de inhoud te bepalen, maar om de inhoud toegankelijk en toepasbaar te maken.

Kvasir

Een God geschapen als vredessymbool. Hij werd gevormd uit het speeksel van alle Azen en Wanen na hun tweede oorlog. Hierdoor begreep hij het perspectief van hun allemaal en kon hij dus kleine ergernissen en ruzies snel oplossen.

Hij werd uiteindelijk door een list vermoord, een list waar hij in trapte vanwege zijn onvoorwaardelijk vertrouwen.

Uit zijn bloed werd vervolgens een magische drank gebrouwd, de mede van inspiratie. Deze is door Wodan gejat en word geproefd door de meest bekwame barden, schrijvers en andere kunstenaars.

Kvasir is een mediator zonder weerga. Hij begrijpt het standpunt van de tegenover elkaar staande partijen als ware het zijn eigen standpunt. Daarom weet hij op zijn minst tot een voor alle kanten acceptabel compromis te komen. De ultieme polderaar zou je kunnen zeggen.

Wijsheden van Kvasir

• Om een overleg goed te laten gebeuren, moet er vertrouwen zijn in de goede wil van alle betrokken partijen. Ook wanneer deze partijen die goede wil niet altijd goed tonen.
• Misplaatst vertrouwen is levensgevaarlijk
• Een conflict is pas opgelost wanneer alle betrokken partijen vinden dat ze overwegend hebben ''gewonnen''.
• Een belangrijke bron van inspiratie is verschillende perspectieven met dynamisch met elkaar laten overvloeien. 

Hoenir

Hoenir is één van de broers van Wodan die hem hielpen de eerste mensen te scheppen. Hoenir gaf de mensen rationeel denkvermogen.

Hij wordt ook beschreven als een priester voor de mensen en Goden na de Ragnarok (de eindstrijd waarna er een nieuwe wereld uit het as van de huidige wereld komt). Een grote stap in de carrière van Godheid die Elders als angstig en vrij onzeker word beschreven.

Na de eerste oorlog tussen Azen en Wanen worden Hoenir en Mijmeraar als gijzelaars naar de Wanen gestuurd. Hoenir word bij de Wanen direct enorm gewaardeerd om zijn wijze adviezen. Maar het valt de Wanen op dat hij alleen met zinvol advies komt wanneer hij overlegd heeft met Mijmeraar. Anders is zijn advies telkens "vraag dat beter aan iemand anders, die er meer verstand van heeft". Ook een zinvol advies, maar één die niet breed gewaardeerd word. 

Mijmeraar word door de Wanen verder genegeerd, wanneer hij om advies word gevraagd gaat hij er zo lang over zitten nadenken dat het vraagstuk allang niet meer actueel is wanneer er een antwoord komt, en het antwoord is vaak ook zo lang en genuanceerd dat geen Waan er wijs uit word. Mijmeraar word uiteindelijk door de Wanen onthoofd. Hoe het verder met Hoenir vergaat vermeld de historie helaas niet.

Wijsheden van Hoenir

• Rationeel denken is een belangrijke gave van de mens, maar pas op dat je jezelf niet blokkeert met gerationaliseerde onzekerheden
• Als je niet zeker bent van je zaak, luister dan goed naar iemand die meer wijsheid en inzicht heeft dan jij.
• Eerlijk toegeven dat je iets niet weet is eervol, maar zal niet altijd worden gewaardeerd. Het is beter om ervoor te zorgen dat je het wel weet voor je antwoord geeft.
• Onwetend of onzeker zijn is geen ramp, onwetend of onwetend overkomen een stuk meer

Dit zijn slechts drie Goden die helaas maar beperkt beschreven worden. Ik lees graag in de reacties welke Goden jullie nogmeer op deze manier beschreven zouden zien worden en of ik nog wijsheden heb gemist hierin.

Tallsay is een leuke en makkelijke manier om verhalen, artikelen en recepten te publiceren. Publiceer vandaag nog jouw eerste artikel!