Engelse keuken: fruit cake

Door AsmaysRecepten gepubliceerd in Asmay's Recepten

Een typische traditie uit de Engelse keuken is de fruit cake, een met gedroogd fruit gemaakte en met sterke drank doordrenkte cake, die vaak op tafel komt bij speciale gelegenheden, zoals een verjaardag, een jubileum of tijdens de officiële feestdagen, zoals Pasen, Kerstmis en Nieuwjaar.

Fruit cake: lekkernij of scheldwoord?

Het Engelse woord fruit cake heeft een aantal betekenissen. Allereerst wordt er een cake met (gedroogd) fruit mee aangeduid. Ten tweede is het de benaming van een lang keukenmes, dat speciaal wordt gebruikt om cakes, deeg en noten te snijden, maar ook is het een 'scheld'-woord. Vroeger was het de denigrerende betiteling voor mannelijke homoseksuelen, tegenwoordig is het de schampere aanduiding voor een (ongevaarlijke) gek, een dwaas, een wispelturig, eigenwijs en/of excentriek persoon.

Een paar dingen om te weten bij het bakken van een fruit cake

De bereiding begint minstens één dag (maar liever nog 2 of 3 dagen) voor het bakken met het laten wellen van het gedroogde fruit in sterke drank, zoals brandy of rum. Een echte, langdurig gerijpte Engelse fruit cake wordt overigens (net als de befaamde plum pudding) ruim een maand of langer van tevoren gebakken en elke dag overgoten met brandy (brandewijn), rum, Madeira of sherry.

De cake is uiteindelijk zo doordrenkt met alcohol en geconserveerd, dat hij nog maanden, tot soms zelfs jaren houdbaar is. De oudste fruit cake ooit zou zelfs zeker 50 jaar oud zijn geweest! Of hij toen nog eetbaar was, vertelt het verhaal echter niet.

De kunst van de verhoudingen in het deeg is, dat dit zo dik en compact moet zijn dat de gewelde fruitstukjes in de cake verdeeld blijven zitten en niet allemaal naar de bodem zakken.

Ook de baktemperatuur is zeer belangrijk; wanneer die te hoog is, zullen de gewelde fruitstukjes bitter worden en in de buitenkant van de cake verbranden. Fruit cake wordt daarom lange tijd, op een lage temperatuur gebakken en voor het grootste deel van die baktijd met aluminiumfolie of bakpapier afgedekt.

Ingrediënten

450 gram zelfrijzend bakmeel
450 gram gedroogd fruit (rozijnen, krenten, appels, abrikozen, ananas, pruimen, papaja's e.d.)
500 milliliter brandy
125 gram lichtbruine basterdsuiker
125 gram roomboter
3 afgestreken eetlepels koek- of speculaaskruiden
1 zakje bakpoeder (15-18 gram)
Snufje zout.

Garnering:

100-150 gram geschaafde amandelen
Vloeibare honing

Verder nodig: een schaal met deksel, een steelpan, een mengkom, een (houten) lepel, een bakvorm.

Bereiding

Voorbereiding, 1 tot 5 dagen voor het bakken:

Doe het gedroogde fruit in een schaal

Voeg de brandy toe en doe het deksel erop

Laat de schaal minstens 24 uur, maar liever nog een aantal dagen staan.

Bereiding, 3-5 dagen of langer voor het serveren:

Verwarm de oven voor op 140-150 °C

Laat de boter op laag vuur smelten in de steelpan

Beboter de bakvorm en bestuif deze met wat bloem of bakmeel

Meng de gesmolten boter met de basterdsuiker met een houten lepel in de mengkom

Voeg zout, bakpoeder en koekkruiden toe en roer goed door

Voeg het bakmeel in gedeelten toe

Meng alles door elkaar tot een een compact deeg

Voeg het gedroogde fruit met aanhangend vocht toe

Meng het geheel goed door elkaar; het deeg zal nu iets beter hanteerbaar zijn, maar nog steeds erg vast

Doe het deeg in de bakvorm

Bedek de bakvorm met aluminiumfolie of bakpapier

Bak de fruit cake in 1 uur 45 minuten tot 2 uur in de oven af op 140-150 °C (de cake is gaar als je er in prikt met een breinaald of satéprikker en deze er droog, zonder deeg, uitkomt)

Haal een half uur voor het einde van de baktijd het aluminiumfolie of bakpapier van de vorm af

Laat de fruit cake 5 minuten afkoelen

Keer de bakvorm om op een taartrooster of bord.

Afwerking, vlak voor het serveren:

Rooster de geschaafde amandelen op een bakblik in de oven of in een koekenpan tot ze lichtbruin zijn.

Bestrijk de bovenkant van de fruit cake met vloeibare honing

Bestrooi de fruit cake met de geroosterde amandelen.

Variatie

Voor een langer houdbare (en alcoholrijkere) fruit cake 'English style': prik met een satéprikker of breinaald gaatjes in de cake en besprenkel de cake voor het serveren één of twee keer per dag met 50-100 milliliter brandy.

Vervang de brandy door bruine of witte rum, cognac, Cointreau, Madeira, sherry of een niet zoete vruchtenwijn of –likeur.

Voor een alcoholvrije versie: vervang de brandy door ongezoet vruchtensap, zoals bijvoorbeeld appelsap, sinaasappelsap of druivensap. De fruit cake is dan wel veel korter houdbaar.

Voor een snelle versie en zonder vruchtensap: laat het gedroogde fruit in een steelpan in 250 milliliter melk of kokosmelk wellen door het op laag vuur tot de kook te laten komen en 10 minuten te laten sudderen. Giet de overtollige melk af.

Gebruik eventueel tutti frutti en snij de vruchten in kleine stukjes.

Voeg eventueel gekonfijt fruit (oranje snippers, sukade) en/of stemgember toe.

Vervang het gedroogde fruit door vers fruit, zoals bijvoorbeeld appel, peel, druiven, cranberry's, banaan, sinaasappel of mandarijnen. De fruit cake is dan wel korter houdbaar (ondanks de toegevoegde alcohol).

Voeg gehakte noten toe, zoals bijvoorbeeld walnoten, amandelen, hazelnoten, pecannoten of macademia's.

Vervang de lichte basterdsuiker door witte of misschien juist donkerbruine voor een andere kleur fruit cake.

Vervang de lichte basterdduiker door gewone kristalsuiker of rietsuiker.

Voeg eventueel vanillemerg, -extract of -suiker toe.

Bestuif de bakvorm met paneermeel in plaats van bloem of bakmeel.

Voor de garnering, vervang de honing eventueel door (met warm water verdunde) abrikozenjam, vervang het amandelschaafsel door nougatine of fijngehakte noten en oranje snippers (gekonfijte sinaasappel).