10 x echt Nederlands eten

Als je naar een Italiaans restaurant gaat, kun je pizza’s en pasta’s verwachten, bij de Chinees staat nasi en bami op het menu en ga je Japans eten dan is er zeker sushi en sashimi. Maar wat is nou eigenlijk typisch Nederlands eten?

Stamppot

Typisch Hollandse kost zijn stamppotten van aardappelpuree met boerenkool, of van aardappelpuree met rauwe andijvie, of hutspot, met wortelen en uien. Een flink stuk worst er bovenop en je maag is weer goed gevuld. Al eeuwen eten Nederlanders in de winter dit soort stevige kost. Het is echt eten voor hardwerkende landarbeiders. Makkelijk klaar te maken, niet duur en flink voedzaam. In plaats van worst kan het ook met spek en als je het helemaal goed wilt doen, moet je in je bordje stamppot met je lepel een kuiltje maken om daar jus in te doen.

Hete bliksem

Een apart soort stamppot is hete bliksem, een oud Nederlands gerecht van aardappels met een combinatie van zure en zoete appels. Dit wordt door elkaar gestampt, soms met nog witte of bruine bonen erdoor. Extra lekker wordt het met uitgebakken spekjes erdoor.
De naam hete bliksem betekent niet dat het gerecht pittig smaakt, maar heeft ermee te maken dat de stamppot door het vocht van de appels letterlijk lang heet blijft.

Pannenkoeken (met stroop)

Pannenkoeken kennen ze in veel andere landen ook wel. Maar in Nederland eten we ze net even op een andere manier, namelijk als avondeten en dan vaak met stroop.

In de meeste landen worden pannenkoeken gegeten als ontbijt en ze zien er vaak heel anders uit. De Amerikaanse pancakes zijn ongeveer zo groot en zo dik als een beschuit. Meestal giet je er ahornsiroop over. In Rusland heten pannenkoeken Blini’s. Ze zijn nog iets kleiner dan de pancakes en er gaat geen zoet beleg op, maar zout. Zoals zalm of andere soorten vis. In Japan kennen ze een soort pannenkoek die Okonomiyaki heet. Er gaat fijngesneden kool in en varkensvlees.

Erwtensoep oftewel Snert

Deze dikke soep wordt gemaakt van spliterwten. Traditioneel gaat er een varkenspoot in en verder wat je aan groenterestjes in huis hebt. Door de varkenspoot wordt de soep extra gebonden. Echt Hollandse erwtensoep hoort dan ook zo dik te zijn dat je je lepel er rechtop in kunt zetten. Zo was het oorspronkelijk, net als hutspot, een goedkoop gerecht dat flink voedzaam is. Werkmanseten.

Bruine bonen met spek en stroop

Ook weer passend in de categorie voedzaam en niet duur: bruine bonen met gebakken spekjes en stroop. Een gerecht dat halverwege de vorige eeuw nog regelmatig op het menu stond, maar nu zeldzaam is geworden. Er werden droge bonen voor gebruikt – lang houdbaar dus – die 8 a 10 uur geweekt moesten worden en dan nog ruim een uur gekookt. Spekjes erdoor, stroop erbij en je had een stevig maal. Soms werd er nog een gesnipperd uitje bij gebakken.

Haring met uitjes

Toeristen vinden dit heel grappig om te proberen: haring happen. Je pakt de haring vast bij z’n staart, doopt hem even in de fijngehakte uitjes en laat hem dan van bovenaf in je mond zakken. Happen maar. Je moet ervan houden; zo’n haring heeft een heel eigen, sterke smaak. Maar Hollands is het wel.

Frikandel

In de Nederlandse stad Dordrecht werd door slagersknecht Gerrit de Vries de frikandel uitgevonden. Hij maakte eigenlijk gehaktballen, maar door een verandering in de warenwet moest hij die aanpassen. Dat deed hij door van de ballen een soort lange worst te maken: de frikandel dus. Een populaire nationale snack.

Bitterbal en kroket

Ook de bitterbal is een typisch Nederlandse uitvinding. Het verhaal gaat dat in de 18e eeuw de Amsterdammer Jan Barendsz een literaire kroeg had waar beroemde schrijvers kwamen als Vondel en Bredero. De vrouw van Barendsz maakte ooit van een restje ragout gemengd met broodkruim gefrituurde balletjes die zeer in de smaak vielen. Zo werd dat balletje voortaan als snack geserveerd.  Een bitterbal is trouwens helemaal niet bitter. Hij heeft z’n naam te danken aan het glaasje bitter waar hij vaak bij geserveerd werd, een drankje met alcohol.  

De grote broer van de bitterbal is de kroket. Niet in Nederland uitgevonden (de kroket komt oorspronkelijk uit Frankrijk) maar al honderd jaar zó populair dat ie toch als heel erg Nederlands gezien wordt. Nog meer Typisch Nederlands wordt het als de kroket ‘uit de muur’ getrokken wordt. Kroketten uit de automaat kom je alleen hier tegen.

Kapsalon

Friet met mayonaise of met mayonaise én pindasaus (patatje oorlog) wordt door toeristen al heel apart gevonden, maar het kan nog veel gekker: een frietje met: shoarma, gesmolten Goudse kaas en daar bovenop salade met knoflooksaus (of sambal). Dat geheel heeft de wonderlijke naam Kapsalon. 
Die naam heeft ermee te maken dat het gerecht eigenlijk per ongeluk werd uitgevonden door een kapper in Rotterdam, die bij de shoarmazaak op de hoek een lunch bestelde met al zijn lievelingsingrediënten. Anderen vonden het ook een lekkere combi en noemden het spontaan Kapsalon.

Hollands snoep

Nederlanders die lang in het buitenland verblijven, kunnen het echt missen: drop, het zwarte snoepje dat bijna elke buitenlander smerig vindt; hagelslag, Amerikanen zijn stomverbaasd als je de korrels op je brood strooit. Zij gebruiken het als garnering voor taart; pindakaas; en stroopwafels: in New York is trouwens een winkeltje waar ze echte Nederlandse stroopwafels verkopen en ook in Peru zijn ze wel eens gesignaleerd. Is iemand ze nog op andere verre locaties tegengekomen?

Zin in meer eet-weetjes? Lees ook deze artikelen:

11 weetjes over aardappelen

12 weetjes over insecten eten

10 weetjes over snoep

weetjes over chocola

Tallsay is een leuke en makkelijke manier om verhalen, artikelen en recepten te publiceren. Publiceer vandaag nog jouw eerste artikel!