Polyglotisme: de beklimmers van de toren van babel
Voorwoord
Gepassioneerde mensen die goochelen door keuze of beroep met woorden ontsnappen er nauwelijks aan, de addictie van het begrijpen van woorden in zoveel mogelijke vormen en talen.
Polyglotisme is de gave om verschillende talen te spreken op een redelijke graad van perfectie. Er is geen duidelijke determinatie hoeveel talen men exact moet spreken om als polyglot te worden bestempeld, een onbeschreven regel is dat een “hyperpolyglot” meer dan zes talen machtig is. Zo is het ook duidelijk dat een tweetalige (in het Engels bilingual) uiteraard twee talen spreekt en een drietalige trilingual) uiteraard drie talen machtig is, het is dus aannemelijk is dat de term polyglot begint bij iemand die zich kan uitdrukken in vier of meer talen.
Etymologie
De term “polyglot” is afkomstig uit het Oud Grieks “poluglottos” wat meertalig of veel tongen betekend. Het is eveneens afkomstig van polus “veel” en glotta “tong” en/of “taal”.
De term veeltaligheid is hier eveneens van afkomstig.
Educatieve factor
Er is een algemene consensus dat polyglotisme beïnvloedbaar is door educatieve methoden. Gezien de natuurlijke hersenevolutie is het belangrijk dat talen zo jong mogelijk worden blootgesteld aan de subjecten. Op zeer jonge leeftijd is het relatief gemakkelijk om een nieuwe taalstructuur tot zich te nemen.
De gemak graad in welke men op latere leeftijd talen kan aanleren is zeer sterk persoonlijk en onderhevig aan socio-culturele factoren zoals moedertaal, afkomst, intelligentie en algemene interesse in talen. Gezien bepaalde talen een overlappende woordenschat hebben is het zelfs mogelijk dat het leren van elke nieuwe taal makkelijker wordt. Een basis educatie van Latijn-Grieks zal later van onschatbare waarde blijken bij het aanleren van bepaalde talen.
Sommige wetenschappers zijn de mening toegedaan dat iedereen een polyglot kan worden mits de nodige determinatie en inspanning. Studies hebben uitgewezen dat de hersenstructuren van eentaligen en polyglotten aanzienlijk verschillen.
Studies tonen verder aan dat men met een pakket basiswoorden van ongeveer 2000 woorden zich relatief goed kan uitdrukken in een taal, deze woorden breiden dan geleidelijk uit naar gelang ze inde praktijk worden gebracht of door studie. Tegen de leeftijd van 50-60 jaar kan men in ieder aangeleerde taal gemakkelijk 50.000 woorden vloeiend kennen.
Feiten
Miljoenen mensen ter wereld zijn tweetalig. Bij grote immigrantenstromen is het niet uitzonderlijk dat er in de familie drie verschillende talen wordt gesproken. In bepaalde landen is het niet ongebruikelijk dat men vijf à zes verschillende (dialecten) talen spreekt zoals in India.
Vraagstelling
Is er een limiet aan het aantal, dat men kan leren? Logisch gezien is het antwoord op deze vraag uiteraard positief. Er zijn mensen echter die begenadigd zijn door een opmerkelijke gave om de toren van Babel te ontwarren en zich verstaanbaar te maken in verschillende talen.
Een ideale manier om deze wel soms verbazende cijfers te ontdekken is het best aan de hand van historische polyglotten. Hierna volgt een opsomming van bepaalde beroemde figuren die een licht brengen op deze aparte gave. De opsomming is in geen geval beperkend, gezien er talloze polyglotten zijn die in volstrekte anonimiteit hebben geleefd of nog leven.
Historische Polyglotten
Emil Krebs
- Cleopatra VII (69-30 v. Cr), de laatste legendarische Farao van Egypte, sprak vloeiend 9 talen waaronder het Grieks en Egyptisch.
- Friedrich Engels (1820-1895), de grondlegger van het Marxisme beheerste 20 talen.
- Dr. José Rizal (1861-1896), de nationale held van de Filipijnen, auteur en wetenschapper sprak vloeiend 22 talen.
- Hans Conon von der Gabelentz ( 1807-1874) was een Duitse taalkundige die 80 talen meester was.
- Emil Krebs (1867-1930), sprak vloeiend 68 talen en kon zich verstaanbaar maken in 120 andere talen.
- Paus Johannes Paulus II (1920-2005), sprak vloeiend 11 talen.
- Mario Pei (1901-1978) Italiaans-Amerikaanse linguïst, sprak 38 talen vloeiend en kon zich verstaanbaar maken in meer dan 100 andere.
- J.R. Tolkien (1892-1973) sprak een dertigtal Europese en oud-Europese talen.
- Andere beroemde hyperpolyglotten: Nikola Tesla (1856-1943), Ho Chi Minh (Vietnamese vrijheidsstrijder), John Milton (1608-1674) Engelse poëet.
Vandaag lijken hyperpolyglotten nog steeds voor te komen doch het lijkt dat men ofwel de anonimiteit verkiest of ze in getallen zijn afgenomen. Vele polyglotten zijn nogal bescheiden en claimen eigenlijk minder kennis dan ze bezitten. Waarschijnlijk omdat ze een andere perceptie hebben van “een taal kennen” dan Jan Modaal. De vloek van alle intelligentsia is namelijk dat hoe meer men weet, hoe meer men ook beseft hoeveel men niet weet!
De officiële cijfers spreken nu van een plafond van maximum 15 talen, hoewel er verschillende mensen zijn die moeiteloos dertig talen (bijna) meester zijn.
Bedenking
De Toren van Babel is voor de meeste gedreven polyglotten niet de Bijbelse vloek maar een hemelse uitdaging om de geheimen van de geschiedenis en de culturen te ontcijferen en te achterhalen. Voor hyperpolyglotten is het niet een vermelding van de meeste talen die belang heeft wel de formule tot het begrijpen van bepaalde zaken, een taal is een levende formule die ons nieuwe inzichten brengt, bovendien is het zoeken van een gemeenschappelijke factor in de talen een boeiende bezigheid.
Hyperpolyglotten zijn gemakkelijk te herkennen, deze mensen worden gewoon zenuwachtig als ze een taal niet begrijpen en ze gaan er alles aan doen om in een recordtijd de taal onder de knie te krijgen of althans minstens de basisbegrippen. Het zijn de mensen die op het vliegtuig onderweg naar hun bestemming al verdiept zitten in een woordenboek, of die vanuit één of ander terrasje in een exotisch oord een ober ertoe overtuigen om enkele basiszinnen aan te leren.
Het geheim ligt hem niet in het aantal, het aantal is totaal irrelevant, de magie ligt in de kennis en het begrip. Polyglotten zijn geen vreemde wezens, maar personen die naar de kern gaan van een bevolking of een cultuur: hun moedertaal. Het is dan ook een uiterste vorm universeel respect.
Scientia potentia est.
Reacties (0)