Wat is de toekomst van de toekomst?

Jarenlang passeerde ik tijdens mijn ritje naar Groningen stad via de A7 ter hoogte van Scheemda een ruïne van een oude fabriek. Moest er altijd naar kijken, het had iets weemoedigs. Vele mensen uit de regio zullen er ooit gewerkt hebben, er het brood verdient hebben voor hun gezin.

Medio mei 2008 maakte mijn hart een klein sprongetje toen ik dit berichtje las in de krant;

• Vorige week verdeelde minister Plasterk van OCW 34 miljoen euro aan restauratiesubsidies voor rijksmonumenten. De oude fabriek langs de snelweg A7 bij het Groningse Scheemda kreeg het grootste subsidiebedrag toegekend, bijna vier miljoen euro. De reden: de strokartonfabriek is een van de weinige overgebleven getuigenissen van een industrie die inmiddels is uitgestorven. De Toekomst 2 werd in 1908 ontworpen door P. G. Cremer, toen stadsarchitect van Nieuwolda. Door de opkomst van het moderne grijskarton moest de fabriek in 1968 de deuren sluiten. Sindsdien is er niets meer aan onderhoud gedaan.

De oude fabriek wordt in ere hersteld. Ik bleef het nieuws volgen en zag wat later een berichtje van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

• Na decennia van verwaarlozing wordt strokartonfabriek De Toekomst gerestaureerd, waarna er een industriemuseum in komt. Ook krijgt het pand mogelijk een recreatieve of horeca-bestemming.
• In 1908 werd dit monumentale fabriekscomplex gebouwd, naar een ontwerp van de Groningse architect P.G. Cremer. In 1968 werd het complex gesloten. Sindsdien is het vervallen. De bedrijfshal, het ketelhuis, de schoorsteen en diverse machines, waaronder de stalen bolkokers waarin het stro tot pap geperst werd, worden gerestaureerd. De Toekomst is de enige strokartonfabriek die Nederland nog bezit.

Kijk, daar hou ik van. Oké het kost nogal wat om dit unieke pand te behouden, maar er is wel vooruit gedacht en De Toekomst zal na restauratie als o.a. museum een nieuwe functie krijgen

Bij een berichtje dat ik kort daarna van de Groninger Internet Courant onder ogen krijg, trek ik een wenkbrauw omhoog.

• Het Industrieel monument “de Toekomst” in Scheemda van ondergang gered. Dat is te danken aan het feit dat de provincie Groningen de voormalige strokartonfabriek “de Toekomst” had voorgedragen voor de Kanjerprijs van het Ministerie van OCW. Deze heeft nu vier miljoen euro uitgetrokken voor de restauratie van de Toekomst. Het is het enige noordelijke monument dat geld ontvangt. Projectontwikkelaar en eigenaar Jan Benus uit Stadskanaal denkt, dat de overige acht tot tien miljoen euro nu ook makkelijker zullen komen
• Vanaf het prille begin is de organisatie SIEN-N betrokken bij de “De Toekomst”. Destijds heeft SIEN-N met toenmalig wethouder Pieter Drent van de gemeente Scheemda en toenmalig gedeputeerde Miriam de Meijer van de provincie Groningen en andere betrokkenen veel tijd gestoken in overleg met de voormalige eigenaar Dhr. Schoenmaker. 
• SIEN-N is daarom zeer verheugd, dat dit uiteindelijk het beginpunt was van een permanent behoud, aldus Leo Hardus voorzitter van SIEN-N. (Sien-N – Stichting Industrieel Erfgoed Noord Nederland)

Begrijp ik dat nou goed! Die fabrieksruïne was dus jarenlang eigendom van ene heer Schoenmaker, en meneer Jan Benus, een particuliere ondernemer (projectontwikkelaar/bouwbedrijf), die het pand waarschijnlijk voor een habbekrats heeft kunnen bemachtigen, krijgt dus die 4 miljoen aan subsidie voor restauratie van zijn pand, wat blijkbaar niet genoeg is, want voor hij hier aan kan beginnen moet er ergens nog  8 tot 10 miljoen (aan subsidie?) binnengehengeld worden!

Een tijdje hoor of lees ik niets tot ik in 2010 dit bericht lees van de Vereniging Restauratie Noord:

• De voormalige strokartonfabriek De Toekomst II in Scheemda dateert uit 1908 en maakte deel uit van het strokartonfabriekscomplex De Toekomst. Het gebouw was een nagenoeg complete kopie van De Toekomst 1, een ontwerp van architect P.G. Cremer uit Nieuwolda.
• In 1968 sloten De Toekomst I en De Toekomst II hun poorten. De strokartonindustrie in Nederland zat in een diepe crisis door de concurrentie van veel goedkoper karton op basis van oud papier . De nieuwe eigenaar liet het complex verwaarlozen; zozeer dat De Toekomst I in 2005 moest worden afgebroken.
• In 2007 kwam De Toekomst II in bezit van Simon Benus Vastgoed in Stadskanaal. Deze is in 2009 een groot restauratie- en herstelproject begonnen dat door Simon Benus Bouw wordt uitgevoerd. Na afloop van het project wil de eigenaar het fabriekspand en de terreinen eromheen een nieuwe multifunctionele, mogelijk toeristisch-recreatieve bestemming geven die in de regio voor nieuwe impulsen moet zorgen.

Jan Benus, Simon Benus, Vastgoed, Bouwbedrijf, Stadskanaal – It’s All in The Family! Blijkbaar zijn er ergens toch nog een aantal miljoentjes vandaan gepeuterd, want er is begonnen aan de restauratie van het bezit en het gebouw en de terreinen van De Toekomst gaan een nieuwe toekomst tegemoet, en niet meer als enkel industriemuseum, maar veel breder!

Tijdens een feestelijke open dag op 5 juni 2010 kunnen belangstellende de vorderingen van de restauratie met eigen ogen komen bekijken. De Provincie Groningen organiseert op 29 januari 2011 nogmaals een open dag met rondleidingen en vertoont een film over de renovatie. Uit dit persberichtje blijkt, dat naast het Rijk, ook de Provincie Groningen en de gemeente Scheemda meebetalen aan dit project.

Medio maart 2011 zijn de cascoherstelwerkzaamheden afgerond en wordt er ter gelegenheid van de heropening van de fabriek een muziektheatervoorstelling gegeven en wordt er nadien zo af en toe nog wat georganiseerd. Daarna is het stil.

In februari van 2015, zie ik onderstaande berichtjes;

• Het Groninger Landschap heeft een 5,5 miljoen euro kostend plan ontwikkeld voor de voormalige strokartonfabriek De Toekomst in Scheemda. Als het aan het Groninger Landschap ligt wordt het gebouw een 'toekomstfabriek'. De Toekomstfabriek moet opengesteld worden voor publiek en ruimte bieden aan evenementen en kleinschalige bedrijvigheid.
• Vloeivelden 
• Het terrein rond de fabriek wordt in dit plan gesaneerd en omgetoverd tot graanakkers met klaprozen en korenbloemen. Direct naast de fabriek worden vloeivelden hersteld, waar straks het afvalwater wordt gezuiverd.
• Graanrepubliek
• In het hart van de fabriek staan nog de oude machines en bolkokers. Dat moet een 'belevingsfabriek' worden. Het verhaal van de strokartonfabricage en de graanrepubliek moet daar centraal staan.Als het plan doorgaat worden de grote hallen omgevormd tot 'evenementenfabriek' voor voor festivals, concerten of zakelijke bijeenkomsten.
• Failliete boedel
• De Toekomst is gebouwd in 1908 en maakt nu nog onderdeel uit van de failliete boedel van Simon Benus in Stadskanaal. Pas eind maart wordt duidelijk of curator Cees van der Maas het aan het Groninger Landschap wil verkopen. De provincie Groningen en de gemeente Oldambt staan achter de plannen. De financiering ervan is nog niet rond.
•  
• Het Groninger Landschap heeft een plan gemaakt voor herbestemming van strokartonfabriek De Toekomst in Scheemda. Dit industrieel rijksmonument, gebouwd in 1908, is 5 jaar geleden casco gerestaureerd. Ondertussen maakt De Toekomst onderdeel uit van een faillissement en staat het gebouw leeg. In overleg met Provincie Groningen en gemeente Oldambt heeft Het Groninger Landschap nu het plan ‘De Toekomstfabriek’ ontwikkeld. Voorop staat de instandhouding en de openstelling van De Toekomst maar het plan biedt ook volop ruimte aan evenementen en kleinschalige bedrijvigheid. Met de ontwikkeling van dit belangrijke Groninger industriële erfgoed wordt aan de regio Oost Groningen een nieuwe impuls gegeven op het gebied van toerisme, recreatie en ondernemerschap. Daarnaast wordt het vervuilde fabrieksterrein meteen gesaneerd.
• Graanrepubliek
• Het terrein rond de fabriek wordt omgetoverd in graanakkers met klaprozen en korenbloemen. Direct naast de fabriek wordt het complex vloeivelden hersteld, waar straks het afvalwater wordt gezuiverd. In het hart van de fabriek, waar nog de oude machines en bolkokers staan, komt een Belevingsfabriek, waar het verhaal van de strokartonfabricage en de Graanrepubliek centraal staan. Vrijwilligers uit de omgeving zorgen hier voor de ontvangst van het publiek en rondleidingen.
• Evenementen
• De grote hallen worden omgevormd tot Evenementenfabriek. Groepen tot 2000 personen kunnen hier terecht voor festivals, concerten of zakelijke bijeenkomsten. De Toekomstfabriek wordt dé plek in Oost-Groningen voor concerten, festivals, exposities of thematische bijeenkomsten bijvoorbeeld over de toekomst van de landbouw, het landschap en duurzame energievoorziening. Eén hal wordt gereserveerd voor kleinschalige bedrijvigheid, de Herbestemmingsfabriek. Hier kunnen zich bedrijfjes vestigen die op het vlak van ‘cradle-to-cradle’ actief zijn.
• Energieneutraal
• Uiteraard wordt De Toekomstfabriek energieneutraal. Een wens voor de toekomst is een zonnecentrale in de contouren van De Toekomst I, de tweelingbroer van De Toekomst II die in 2005 is gesloopt.
• Vervolg
• De benodigde investering voor het plan wordt geschat op € 5,5 miljoen. De helft daarvan is voor de noodzakelijke bodemsanering en de inrichting van het buitenterrein. Eerste opgave is het vinden van financiering voor realisatie van het plan. Zodra dat rond is, stelt Het Groninger Landschap zich garant voor duurzame instandhouding, openstelling en exploitatie van De Toekomst. Voordat het zover is, moet nog wel overeenstemming met de curator bereikt worden over de overdracht van het complex.

Snap ik dit nog! 4 miljoen, totaal 8 tot 10 miljoen, een extra 5,5 miljoen!

Ik rij er langs en zie een voormalige ruïne die in oude glorie hersteld is. Een project wat miljoenen gekost heeft en waar op 23 mei 2013 nog trots een kunstwerk (een 15 meter hoge metalen graanhalm, 'de laatste strohalm' genaamd) wordt gepresenteerd, dat in opdracht van de Provincie Groningen speciaal is vervaardigt en ruim 58.000 heeft gekost. Een prachtig pand wat nu nog steeds leeg staat, een prachtig pand waarvoor geen geld is om het in stand te houden, een prachtig pand dat als er niets gebeurt dus gewoon weer staat te verpauperen.

Foto's: Google

©Willemijntje, 03-01-2016.

Tallsay is een leuke en makkelijke manier om verhalen, artikelen en recepten te publiceren. Publiceer vandaag nog jouw eerste artikel!